İşletme sahipleri, bulundukları iş sektörü adına savunma yapmak için bu toplulukları oluştururlar. Bu toplulukların adına ” Ticaret Odası ” denir. Bu odalar, bazen birkaç ülkeyi birleştirir ve bununla birlikte ülkeler arası lobicilik ve diplomasi rolünü oynar. Ticaret ve Sanayi Odaları, iş dünyasının önündeki engelleri belirlemek ve bu engelleri ortadan kaldırmak için faaliyet gösterir.
Ticaret Odası Nedir?
Türkiye’deki Ticaret ve Sanayi Odaları, genel olarak ilgilendikleri mesleki faaliyetlerin kolaylaşması ve tüm bunların bir şemsiye altında toplandığı kamu kurumu niteliği taşıyan ve bu alanda faaliyet gösteren hizmet kurumudur. Dünyadaki ilk Ticaret Odası; 1650 yılında Marsilya’da açılmıştır. Buradan sonra bu odaları Amerika, Fransa gibi ülkelerde açılan odalar takip etmiştir. Bunun yanında Osmanlı’ da gözüken ilk yabancı Ticaret Odası ise Avusturya – Macaristan ticaret odasıdır. Ticaret Odaları, Deniz Ticaret Odaları,Sanayi Odaları ve bunun gibi daha birçok odanın amaçladığı bu alanlara bağlı üyelerin ihtiyaçlarını karşılamak ve menfaatlerine uygun olarak gelişmesi için çalışmalar yapmaktır. Bu kuruluş çeşitlerine göre, kayıt yapma zorunluluğu olup olmadığı önemlidir.
Ticaret Odası Ne İş Yapar ?
Ticaret Odaları, iş dünyasındaki ekonominin önemli kurumlardan biridir. Bununla birlikte, üyelerinin haklarını korumak üzere oldukça iyi çalışmalar yaparlar. Birçok farklı alandada faaliyet gösterirler. Ticaret Odalarının yaptıkları işler arasında; Ticaret ve Sanayi Odaları, bölgeleri içindeki teamülleri tespit edip bunları âdet haline getirirler. Mesleki kararlar alarak, bunları uygularlar. Kısacası, bu odalar ne iş yaparın en doğru ve net cevabı; Ticarete ait her türlü incelemeleri yaparak,çalışma sınırı içerisindeki ticari ve sınai faaliyetlere ait istatistikleri not ederek bunları uygun vasıtalara yaymaktır.
Bunun yanında;
Üyelerin mesleki ahlak, dayanışma ve disipline uygun olarak gelişmesine ve çalışmasına olanak sağlar. Bu odalara ait üyelerin, kayıtlarını tutarlar. Ticaret ve sanayi ile ilgili her türlü haberi üyeleri ile paylaşırlar. Meslek faaliyetlerinde, ihtiyaç duyulabilecek bilgileri başvuru halinde sağlar. Ticaret merkezleri buna benzer daha birçok iş yaparak kayıtlı üyelerinin işlerini kolaylaştırıp onlara yardımcı olurlar.
Ticaret Odası Kaydı Ne İşe Yarar ?
Burada öncelikle Ticaret Odası kaydının ne demek olduğudur. Ticaret Odası Kaydı; Tüm gerçek ve tüzel kişiliklerin resmiyete ticari faaliyetlerde bulunma hakkını elde etmek için ticaret odasına kayıt olma sürecine denir. Bu adım, işletme sahiplerinin işletmelerinin faaliyete geçmeden önce atması gereken ilk adımdır. Bu kayıt için bazı evraklar gerekmektedir.
Bunlar;
Mersis’ten hazırlanmış olan, noter onaylı ana sözleşmenin imzalanmış hâli.
Kurucu ve yöneticilerin imzaladığı oda kayıt beyannamesi
Tescil talepnamesi
Kurucu ve yöneticilerin imzaladığı kuruluş bildirimi formu
Rekabet kurumuna ödenen fon ücretinin dekontu
İşletmenin kurucu ortaklarının, birer tane olmak üzere vesikalıkları
Kurucu ve yöneticilerin imzaladığı dilekçe
Bu belgelerin tamamı hazırlandıktan sonra ticaret sicilinde kayıt birkaç gün içinde sonuçlanıp alınacaktır.
Fakat burada bilinmesi gereken, bu belgelerin bölgelere yada ülkelere göre değişiklik gösterebileceğidir.
Alınan bu belgelerin, ne işe yaradığı ve faydaları ise diğer bir merak konusudur.
Bu belgeler e ticaret sitesinde, üçüncü kişilerin bilgilenmesine olanak sağlayacaktır.
Aynı zamanda, tüccarın tüm haklarını koruma altına alır.
Bunun yanında, bu belge bilgilerinde eşitlenmesine olanak tanır.
Ticaret Odası Görevleri Nelerdir ?
Ticaret ve Sanayi Odaları kuruluş amaçlarına göre farklı görevlere sahiptir.
Odanın görevlerini şu şekilde sıralayabiliriz ;
- Meslek ahlakını korumak
- Ticaret ve Sanayi faaliyetleri çerçevesinde, menfaatleri korumak sürecin işlemesine yardımcı olmak.
- Ticaret ve Sanayi ile ilgili bilgileri ilgili kişi yada şirketlere iletmek.
- Piyasa fiyatlarını takip ederek, ilgili kayıtları tutmak ve bu kayıtlarıda ilgili vasıtalara yaymak.
- Sanayi Ticaret Bakanlığı tarafından verilecek görevleri, özenle yerine getirmek.
- Meslek faaliyetleri ile ilgili olan mevzularda, ilgili bakanlıklara teklif götürmek.
- Ticari iş davranışlarını tespit edip, bu davranışları adet haline getirmek.
- Ticaret ve Sanayi ustalarınca,uyulması gereken mesleki kararların alınabilmesi faaliyetini gerçekleştirmek.
- İlgili kişilerin talebince, ticari ve sınai anlaşmazlıklara hakem olmak.
- Odalar ayrı olan şehirlerde ise odalarınca sanayicilere ilişkin kapasite raporu hazırlamak.
- Ticaret Odalarına kayıtlı üyeler için, tüketici şikayetleri incelenmesi çalışması yapmak.
- Milli Eğitim Bakanlığından gerekli izinler alınarak ticaret, denizcilik ve sanayi ile ilgili kurslar vermek.
- Yurtiçi yada yurtdışı sergilere katılmak.
- Yurtiçinde yada yurtdışında farketmeksizin,öğrencilerin okutulması için çalışmalar yapmak ve gerek görüldüğü durumlarda stajyer bulundurmak.
- Üyeleri tarafından uyulması zorunlu mesleki kararlar almak.
- Yurtiçi yada yurtdışı fuarlara katılmak.
- Deniz ticaretinin, kamu yararınca gelişmesini sağlamak.
- Yabancı gemi sahipleri ile denizcilikle ilgili müesseselere, Türkiye limanlarının imkanları çalışma şekil ve tarifeleri hakkında bilgi vermek.
- Deniz acenteliği hizmet ücreti tarifeleri hazırlamak ve onaya sunmak.
- Yurtiçi fuarlar konusunda yapılacak müracaatları değerlendirmek.
- Açılmış veya açılacak olan umumi mağazalar, depolar, müzeler sergiler gibi daha birçok alana katılmak.
Ticaret Odasının da belli başlı organları ve bu organlarında kendine ait görevleri bulunmaktadır.
Bunlar;
Meslek Komiteleri Görevleri
Mesleklerle ilgili araştırma yapmak ve gerek görüldüğünde yönetim kuruluna teklif götürmek.
Meslek komitesi ile ilgili olan ve meclis kurulunda yer alan konularda başkan, başkan yardımcısı ve üyelerin oy kullanmamak üzere meclis toplantısına katılmasına karar vermek.
İlgili mevzuatlarla, verilen görevleri yerine getirmek.
Oda Meclisi Görevleri
Oda yönetim kurulu, disiplin kurulu seçmek.
Yönetim kurulu tarafından yapılan teklifleri inceleyip, karar ile sonuçlandırmak.
Çalışma alanlarındaki, sınai örf ve adetleri tespit etmek.
Aylık mizanı onaylamak.
Mesleklere ve oluşan sorunlara göre danışma kuralları oluşturmak.
Oda Yönetim Kurulu Görevleri
Mevzuat çerçevesinde, oda işlerini yürütmek.
Bütçeyi ve ona ait raporları oda meclisine sunmak.
Oda personellerinin, işe alınmalarına karar vermek.
Hakem, bilirkişi ve eksper listelerini hazırlamak daha sonra bunları onaylayıp meclise sunmak.
Bu kanunda öngörülen belgeleri tasdik etmek.
Oda Disiplin Kurulu Görevleri
Odaya kayıtlı olan tüm üyelerin, disiplin soruşturmalarını esaslara uygun yönetmek.
Meclise kayıtlı üyeler hakkında, disiplin yada para cezası önerisinde bulunmak.
Ticaret Odaları Nereye Bağlı ?
Türkiye’de 81 il ve 160 ilçede yaklaşık olarak 365 oda ve borsaların bağlı olduğu kurum TOBB ( Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ) olarak bilinmektedir.
Bu kuruluş, özel sektörün Türkiye mesleki yasal temsilcisi olarak bilinmektedir. Merkezi ise Ankara’da dır. Bununla ilgili kuruluşlar (sanayi odaları, ticaret odaları, ticaret ve sanayi odaları, deniz ticaret odası ve ticaret borsası) TOBB’e bağlı olmakla birlikte, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından’ da denetlenmektedir. Ayrıca, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından ilgili oldukları maddelerce görevlendirilmektedir.
Ticaret Odası Kaydı Yapmak Zorunlu Mu ?
Sanatkârlar, esnaflar veya tüccarlar çalışmaya başladıktan 30 gün içerisinde bağlı oldukları sicile tescil etmek zorundadır. Bunun yanında, Sicil Gazetesinde ilan ettirmekle yükümlüdür.
Bu işlemlerle birlikte, sicil marifetiyle ilgili oldukları odaya kayıtları gerçekleştirilmiş olur. Tacirler, kendi ürünlerini satmak için birden fazla satış noktası açtıkları ve işlettikleri takdirde, fazlası için satış yerlerinin bulunmuş olduğu bölgedeki Ticaret Odasına kayıtlı olmak zorundadır. Devletin, belediyelerin yada özel idarelerin ortaklık etme durumu bulunan tüzel kişiliği haiz müesseseler yada bunların şubelerinin bulunduğu bölgedeki odalara kaydolma zorunluluğu vardır. Net olarak bilinmesi gereken ticaret siciline kayıtlı tüccarlar ve kanunun 5.maddesi gereğince sanayici ve deniz tüccarları sıfatına dahil tüm gerçek ve tüzel kişiler ve bunların şubeleri yada fabrikaları bulundukları bölgede odaya kayıtlı olmak zorundadır ve asla isteğe bağlı bir durum değildir.